Γιατί το μητρικό γάλα είναι το πιο πλήρες τρόφιμο για ένα βρέφος

Έχει αποδειχθεί και πια είναι αδιαμφισβήτητο πως το μητρικό γάλα είναι το πιο θρεπτικό ύγρο που βοηθά όχι μόνο στη θρέψη ενός νεογνού, αλλά και στην προστασία του από διάφορες ασθένειες καθόσο το ανοσοποιητικό του σύστημα ωριμάζει. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η σύστασή αλλάζει μέσα στο 24ωρο αλλά και αναλόγως το αναπτυξιακό στάδιο του μωρού προκειμένου να μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες του.

Το μητρικό γάλα περιέχει βιοενεργές ουσίες που είναι ικανές να εμποδίσουν φλεγμονές, ενώ ενισχύουν την παραγωγή αντισωμάτων. Αυτές οι βιοενεργές ουσίες είναι: PAF- ακετυλοϋδρολάση, αντιοξειδωτικά, ιντερλευκίνες 1,6,8, 10, TGF, SLP.

Τα συστατικά του μητρικού γάλακτος με τη σειρά:

Λιπίδια: Από τα λιπίδια προέρχεται το μεγαλύτερο ενέργειας στο μητρικό γάλα, συμβάλλοντας στο 40 – 55% της συνολικής ενέργειας που περιέχει. Το μητρικό γάλα περιλαμβάνει περισσότερα από 200 λιπαρά οξέα, με τις συγκεντρώσεις του να μεταβάλλονται. Στα σημαντικά είδη λιπαρών συγκαταλέγονται τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου, τριγλυκερίδια, διγλυκερίδια, μονογλυκερίδια, φωσφολιπίδια και χοληστερόλη.

Πρωτεΐνη: Το μητρικό γάλα περιέχει περισσότερες από 400 διαφορετικές πρωτεΐνες που συμμετέχουν σε μια ποικιλία λειτουργιών, όπως είναι: η θρέψη, οι αντιμικροβιακές και ανοσορρυθμιστικές δραστηριότητες και η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.

Υδατάνθρακες: Η μεγαλύτερη πλειοψηφία των υδατανθράκων, που είναι παρούσα στο γάλα, είναι η λακτόζη. Επίσης, σημαντικό μέρος της είναι και οι ολιγοσακχαρίτες, οι οποίοι δεν πέπτονται από τα βρέφη και έχουν τη λειτουργία των πρεβιοτικών. Αυτοί ενθαρρύνουν την ανάπτυξη καλών βακτηρίων, όπως αυτά της οικογένειας του Bifidobacterium με σκοπό να προστατέψουν το γαστρεντερικό τους σύστημα από τον αποικισμό του από παθογόνα βακτήρια. Επιπλέον, προστατεύουν απέναντι νεογνική διάρροια και στις μολύνσεις του αναπνευστικού.

Κατηγοριοποίηση του μητρικού γάλακτος

Αρχικά, είναι το πρωτόγαλα, μετά ακολουθεί το μεταβατικό γάλα και το ώριμο μητρικό γάλα. Ουσιαστικά, αυτές οι κατηγορίες αναφέρονται στις σταδιακές αλλαγές του περιεχομένου του γάλακτος κατά τη διάρκεια του θηλασμού.

Το πρωτόγαλα είναι το πρώτο γάλα που παράγεται και διαφέρει σημαντικά από το ώριμο γάλα, αφού περιέχει σε υψηλές συγκεντρώσεις πρωτεΐνη ορού γάλακτος με την καζεΐνη να είναι σχεδόν ανύπαρκτη.

Η περιεκτικότητα της πρωτεΐνης μειώνεται σταδιακά από το δεύτερο μήνα έως τον έβδομο. Ακόμα, η ποσότητα λακτόζης και λιπαρών είναι πολύ μικρή συγκριτικά με το ώριμο γάλα. Η λακτόζης αρχίζει να αυξάνεται μεταξύ του τέταρτου και έβδομου μήνα, όπου μετά αρχίζει να μειώνεται ξανά. Επιπλέον, διαφέρει σημαντικά σε βιοενεργά συστατικά, όπως είναι οι ανοσογλοβουλίνες που είναι σημαντικές για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους.

Συνεπώς, πέρα από το θρεπτικό ρόλο, ο πιο σημαντικός που κατέχει το πρωτόγαλα είναι ο ανοσοπροστατευτικός και ο αναπτυξιακός, εξαιτίας των αυξητικών παραγόντων που περιέχει.

Η επιρροή της δίαιτας της μητέρας

Η επιρροή της δίαιτας, δηλαδή των διατροφικών επιλογών που κάνει η θηλαζουσα μητέρα στη σύσταση του μητρικού γάλακτος είναι κάπως πολύπλοκη. Η περιεκτικότητα του σε λιπαρά και συγκεκριμένα σε Ω- 6 και Ω- 3 λιπαρά οξέα, επηρεάζεται αρκετά από τη διατροφή της μητέρας, μιας και τα συγκεκριμένα δεν μπορεί να τα συνθέσει το σώμα.

Οι μητέρες, σε πρώτη φάση δεν χρειάζεται να αποφεύγουν κάποιο συγκεκριμένο τρόφιμο. Ωστόσο, αν κάποιες μητέρες είναι vegan, πιθανόν, θα πρέπει να ελέγξουν τόσο για τις ίδιες όσο και για το παιδί, τα επίπεδα της βιταμίνης Β12.

Η διατροφή της μητέρας θα πρέπει να έχει όσο το δυνατόν περισσότερη ποικιλία και ισορροπία. Θα πρέπει μόνο να προσέχει το είδος των θαλασσινών για το περιεχόμενό τους σε βαρέα μέταλλα, μιας και μπορεί να διαπεράσουν στο μητρικό γάλα. Τέλος, είναι σημαντικό να μην ξεπερνά τις ημερήσιες συστάσεις για την καφεΐνη. Βέβαια, αν παρατηρηθεί βλέννα στα κακά του μωρού, αίμα ή/και παλινδρομήσεις, καλό είναι να επικοινωνήσετε με τη μαία και τον/την παιδίατρό σας για περαιτέρω συστάσεις.